Kertme taylı
Kertmesi sıradan atlara kıyasla çok üstündür ve ikisi uyum içindedir.
Bu üstünlük rolün içinde bulunur, sonradan alınamaz.
Evre 1
Kertmesinin üstündeyken hasarı 1z artırır.
Evre 2
At, çok karmaşık olmadığı sürece Sürek kardeşinin dediklerini anlar ve duygularını sezebilir.
İnsan da atın duygularını ayrıntılarıyla sezebilir, at bir şey ifade etmeye çalışıyorsa da bunun büyük bölümünü anlayabilir.
Birlikte korkmadan çatışır, dövüşte ayrı düşerlerse birbirlerini terk etmezler.
Kertme olmayan atlar üzerinde belirgin bir etkisi ve önderliği olur. İçinde bulunduğu sürüye sözünü geçirir.
Evre 3
eksik burası
Atın bu evreye ulaşabilmesi için önce Sürek kardeşinin Kır yordamı evreye ulaşması gerekir.
Akala eren atın boynuzları savaşabilecek kadar uzar, sakalı olgunlaşır. AKLI 6 olur ve iki kardeş, konuşarak anlaşabilir olurlar.
Evrelerden Sonrası
Sürek için de, at için de kertmesinin ölmesi kardeşinin ölmesi demektir. Üstesinden gelmeyi becerse de yası uzun sürer. Yine de kimileri, kardeşleri öldükten bir süre sonra, yeni bir kertmeye kavuşabilir.
Bunun için onları bağlayan ortak ağaca kut verip, aynı ağaçtan başka bir kardeş kertmesi için iyelere yakarır. İyeler, Öykücünün sağduyusuna bağlı bir sürenin sonunda karşısına aynı kökten gelen ve o da kertmesini kaybetmiş başka bir kardeş çıkmasını sağlarlar.
Öykücü bu sürecin gerginliğini ve duygusal yoğunluğunu hissettirmeli hatta mümkünse buna özel bir serüven hazırlamalıdır.
Yeniden kertmek için fazladan kut adanması gerekmez.
At da insan da bu süreç sona erene dek başka birisiyle birlikte olsalar da, kertme sayılmazlar ve bu üstünlük kullanılamaz.
Sığıntı Sürekler, kertmelerinden kendi istekleriyle caydıkları için, iyelerin sonradan kıra dönen bir Sürek'e yeni bir tay kertmesi çok daha zor olur. Genellikle kertmezler, sıra dışı durumlarda da çok kut ve emek isterler.
Kertmesinin tulpara ermesi, gökyüzünde kanatlarını gere gere koşan görkemli bir atın üzerinden düşmana ok yağdırmak, Ilgana'daki her Sürek savaşçının düşüdür.
Tulpar, yalnız kardeşi için değil, tüm oba hatta boy için gurur kaynağıdır. İnsanlarla konuşabilir hatta çoğuna akıl bile verebilir. Tulpara ermiş olan iki kardeş, gerek savaşçılık, gerek Sürek yoluna bağlılıklarıyla tüm topluma örnek oluştururlar.
Elbette bu kolay erişilen bir evre değildir. Tulpar sayısı da boy başına 10'dan çok değildir.
Tulpara ermenin belirgin kuralları bulunmaz. Öykücü, bunun ne denli nadir görülen ve zor erişilen bir şey olduğunu bilmeli ve buna göre davranmalıdır.
Her atın tulpara erme öyküsü kendine özgü ve heyecanlıdır. Kahramanlardan biri kertmesini tulpara ulaştırmak istiyorsa, her şeyden önce Kır yordamında çok daha üst evrelere ulaşması gerekmelidir.
Bundan sonra ne yapması, daha ne kadar kut adaması gerektiği Öykücü sağduyusuna bağlıdır ama özellikle bununla uğraştığı en azından bir serüven yaşaması doğru olur.